پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی چیه و مهندس پرامپت کیه؟
ممکنه با واژهی پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی آشنا باشید، شاید هم فقط به گوشتون خورده و جایی شنیده باشید که پرامپت و پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی یعنی چی. توی این مطلب میخوام خیلی ساده پرامپت نویسی و مهندسی پرامپت رو براتون توضیح بدم تا هم اینکه قشنگ براتون جا بیفته و هم اینکه به پتانسیل و اهمیت این موضوع پی ببرید. البته سعی میکنم خیلی ساده و با کمترین بگیر و ببند تخصصی موضوعات رو براتون باز کنم تا اگه تازه با این حوزه آشنا شدین یا اطلاعات کمی در این باره دارین کاملا بگیرید که چی به چیه. این مطلب میتونه سنگ بنای مسیری باشه برا کسایی که میخوان توی این کار مهارت پیدا کنن و همینطور کسایی که میخوان تبدیل به یه مهندس پرامپت بشن (البته قرار نیست کسی صداتون بزنه آهای مهندس). اینکه مهندسی پرامپت چیه و به چه دردی میخوره یا اصلا مهارت پیدا کردن توی بحث پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی چه کاربردی داره رو بعد از خوندن این مطلب خودتون متوجه میشید.
در ضمن این مطلب شروع یه سری مطالب آموزشی به هم پیوسته هستش که شما میتونید به عنوان یه دوره پرامپت نویسی یا یه مستر کلاس پرامپت نویسی اونو در نظر بگیرید. در کنار نکات و تکنیکهای مهم و اساسی که توی این دوره نوشتاری برای پرامپت نویسی یاد میگیرید، میشه به مزیت شیرین رایگان بودنش هم اشاره کرد و شما میتونید از وبسایت ابزارهای هوش مصنوعی که هم اکنون در فضای اون مشغول به خوندن این مطلب هستین این آموزشهای ادامه دار رو دنبال کنید.
پرامپت (prompt) و پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی چیه؟
بزارید با یه مثال از دنیای واقعی پرامپت و پرامپت نویسی رو براتون توضیح بدم. قطعا براتون پیش اومده که گاهی بخواید از کسی درخواستی داشته باشید. چه میدونم بخواید از یه نفر کمک بگیرید، یا بخواید از یکی پول قرض بگیرید، یا اصلا ممکنه بخواید برا کار یا شغلی یه درخواستی داشته باشید. حالا این وسط شما تو ذهنتون بالا و پایین میکنید که چطوری درخواستم رو بیان کنم تا بهترین جواب و نتیجه رو بگیرم، یا اینکه چه نکاتی رو در حین بیان درخواستم رعایت کنم تا طرف مقابل باهاش موافقت کنه و جواب سر بالا نده. یا اصلا چطوری ابتدای کار سر صحبت رو در باز کنم و چندین و چند مدل فکر اینطوری. این اوضاع درخواست کردن و صحبت کردن توی دنیای واقعی اینقدر مهم و ضروریه که کلی کتاب و مبحث و آموزشی براش وجود داره و اگه بخوایم زیادی بریم تو بحر این قضیه کلا از بحث اصلیمون که پرامپت نویسی هستش دور میشیم. ولی خوب هدف من از بیان این موضوع، آوردن یه مثال بود تا به عنوان یه الگوی ساده بحث پرامپت و پرامت نویسی رو براتون باز کنم.
حالا با در نظر گرفتن مثالی که زدم پرامپت مثل درخواست شما توی دنیای واقعی میمونه. پرامپت نویسی هم شبیه بیان درخواستتون هستش. فقط تفاوت مهم و اساسیش اینه که شما دارید به اصطلاح از یه مدل زبانی بزرگ مثل چت جی پی تی (ChatGPT) این درخواست رو میکنید. اگرچه معنی لغوی پرامپت با درخواست متفاوته ولی تقریبا میشه شبیه اون در نظر گرفته بشه تا قشنگ بفهمیم مفهومش چیه. علاوه بر بحث معنی لغوی اینم مهمه که بدونید پرامپت موضوع گستردهتر و وسیعتری از درخواستهای ما توی دنیای واقعی هستش. به عبارتی پرامپت میتونه شامل سوالات، درخواستها، راهنماییها و یه سری اطلاعات از موضوعات ساده و پیچیده باشه که به هوش مصنوعیهای مختلف از جمله چت جی پی تی داده میشه تا بتونه بر اساس اون شما رو راهنمایی کنه و جواب شما رو بده.
بنابراین با یه جمع بندی ساده میشه گفت که پرامپت در واقع همون سوال، درخواست و اطلاعات ورودی هستش که شما به یه چت بات هوش مصنوعی مثل چت جی پی تی میدین تا بر اساس اونها بیاد جواب شما رو بده و چیزی که میخواید رو تحویلتون بده. یه مثال ساده از پرامپت اینه که وقتی شما وارد حساب کاربریتون توی چت جی پی تی میشید ازش بپرسید: هوش مصنوعی چیست؟ این سوال به ظاهر ساده یه پرامپت محسوب میشه.
حالا مثل دنیای واقعی که باید موقع درخواست کردن یه سری اصول رو رعایت کنید، پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی هم یه سری اصول و قواعدی داره. چون شما همیشه با سوالات و درخواستهای ساده سر و کار ندارید. گاهی اوقات شما نیاز دارید که چند پاراگراف از یه موضوع خاص برای شما نوشته بشه یا مشکل و مسئلهای حل بشه. یا ممکنه درخواست و سوال شما شامل چندین بخش به هم پیوسته باشه، یا ممکنه شما برای یه وظیفه پیچیده مثل کد نویسی بخواید از هوش مصنوعی مورد نظر کمک بگیرید، ممکنه بخواید ازش برای اصلاح و بهبود یه متن بدون اینکه استایل اون دچار تغییر خاصی بشه کمک بگیرید، و کلی کارهای دیگه که ممکنه بر اساس نیاز و تخصصتون بهشون برخورد کنید و نیاز باشه که از مدلهای زبانی بزرگ مثل چت جی چی تی کمک بگیرید.
اگه در پرامپت نویسیتون یه سری اصول و قواعد رو رعایت نکنید ممکنه اطلاعات درستی از هوش مصنوعی مورد نظر دریافت نکنید یا حتی ممکنه جوابهای بی ربط، نادرست و ناقصی تحویل بگیرید. حالا شاید بپرسید چرا؟ مگه ممکنه؟ بله ممکنه. چرایی این موضوع به عوامل متعددی بستگی داره که میتونه روی خروجی و پاسخ شما تاثیر بزاره. از ساختار و واضح بودن پرامپت شما گرفته تا سوءگیریها و اشتباهاتی که ممکنه اون چت بات در پاسخ و خروجی کار دخیل کنه. پس بنابراین یادگرفتن تکنیکهای صحیح پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی اینجا اهمیت خودشو نشون میده. به عبارتی مهارت و تکنیکهای پرامپت نویسی صحیح به شما کمک میکنه که در یک ساختار شسته و رفته با توجه به نیاز و هدفتون جوری از این بزرگواران درخواست کنید تا بهینهترین جواب برای شما فراهم بشه.
حالا که با پرامپت نویسی و اهمیت تکنیکها و اصول نوشتن اون آشنا شدین وقتشه که بریم سراغ مهندسی پرامپت و کاری که مهندس پرامپت انجام میده.
مهندسی پرامپت چیه و مهندس پرامپت چه کاری انجام میده؟
مهندسی پرامپت به زبان ساده مهارت خوب سر و کله زدن، ارتباط برقرار کردن، خوب سوال پرسیدن و دادن اطلاعات و جزئیات مهم و ضروری به یه هوش مصنوعی هستش اونم در یه ساختار درست و حسابی و بصورت مختصر و مفید. تا چی بشه حالا؟ تا هوش مصنوعی محترم بتونه بر اساس سوال، اطلاعات و توضیحات ضروری که در اختیارش قرار داده شده، بهینه ترین پاسخ رو تحویل ما بده.
قطعا الان متوجه شدین که مهندسی پرامپت همون فرآیند استفاده درست از تکنیکهای پرامپت نویسیه. که میاد بر اساس اصول و قواعدی خاص، برا یه هدف مشخص یه سری سوالات و یه سری اطلاعات و جزئیات رو در اختیار هوش مصنوعی قرار میده تا در نهایت یه پاسخ بهینه از هوش مصنوعی دریافت کنه. حالا دیگه با این توضیحات میدونید مهندس پرامپت کیه و چه کاری انجام میده. البته اوضاع مهندس پرامپت با مهندسهای دنیای بیرون ممکنه متفاوت باشه. چه میدونم مهندس پرامپت ممکنه کت و شلوار و تریپ جنتلمنی و شیک و مجلسی تو فازش نباشه. برعکس، یه مهندس پرامپت ممکنه شلوارک و تیشرت لباس کارش باشه و دفتر کارش هم اتاقش باشه. یه جورایی این شغل مثل خیلی از شغلهای دیگهای که میشناسید میتونه به اصطلاح به صورت دور کاری انجام بشه.
اصلا این بحثها به کنار، مهندس پرامپت بودن قرار نیست حتما شغل تلقی بشه. در واقع میتونه یه مهارت درست حسابی و یه ابزار کاری باشه که شما یادش میگیرید تا با ترکیب کردنش با مهارت و تخصصهای دیگهای که دارید بتونید از هوش مصنوعیهای مختلف در جهت پیشبرد اهداف کاری و تخصصیتون بهره ببرید و یه سر و گردن از افرادی که این مهارت رو بلد نیستن به آسمون نزدیکتر باشید. این دیگه به خود شما بستگی داره که بخواید از چه زاویهای به این موضوع نگاه کنید.
یه نکته مهم همراه با یه خواهش نیمه مجلسی از شما
تا اینجای کار پرامپت و پرامپت نویسی رو خیلی ساده تعریف کردیم و فهمیدیم مفهومش چیه و چرا اهمیت داره. به علاوه، اینکه مهندسی پرامپت چی هستش رو هم یاد گرفتیم. اما یه نکته مهم وجود داره که ممکنه در سایه باشه و زیاد بهش پرداخته نشه. اونم بحث زبان انگلیسی هستش. اگر چه خیلی از هوش مصنوعیها از زبان فارسی هم پشتیبانی میکنن و جوابهایی رو به زبان فارسی به شما تحویل میدن، یا اگه سوالی به زبان فارسی ازشون بپرسید رو متوجه میشن، ولی هر کاریش کنی در این مسیر تسلط نسبی شما به زبان انگلیسی میتونه کار رو براتون راحتتر کنه. شاید الان خیلیا بگن آخه کیه که به این حوزه فکر کنه و زبان انگلیسی رو در حد قابل قبولی مسلط نباشه. ولی حقیقت اینه که هنوز خیلیا هستن که میگن ما زبان انگلیسیمون خوب نیست، یا ممکنه عدهای در حال حاضر در سنین نوجوانی و جوانی باشن و تازه با این حوزه آشنا شدن و میخوان اساسی شیرجه بزنن تو دلش. روی صحبتم با این عزیزان هستش.
مهم نیست در چه سن و سالی باشی، اگه به این حوزه علاقه داری و میخوای از یه جنبهی خاص اونو دنبال کنی و با ابزارها و تکنیکهای مورد نیازشون آشنا بشی، حتی یه تسلط خیلی کم و نسبی به زبان انگلیسی، میتونه کار رو برات راحتتر کنه. چه برای این حوزه و چه برای حوزههای دیگه یادگیری زبان انگلیسی دیگه مهارت محسوب نمیشه و یه ضرورته. از طرفی قرار نیست خیلی سخت و دشوار به قضیه نگاه کنی. حتی اگه سطح زبان انگلیسیت خیلی ضعیف باشه میتونی دست و پا شکسته از عمو گوگل ترنسلیت کمک بگیری. ختم کلام اینکه به هر روشی که شده سعی کنید برا تقویت زبان انگلیسیتون وقت بزارید و مسلط بشید. چون در نهایت قرار که شما یه سری دستورات رو به زبان انگلیسی برای هوش مصنوعی بنویسید.
جمعبندی کلی و چشماندازهای این موضوع
توی این مطلب کلیات و مفاهیم پرامپت و پرامپت نویسی برای هوش مصنوعی رو بهشون پرداختیم و خیلی ساده با مثال توضیح دادیم که چی هستن. به مهندسی پرامپت اشاره کردیم و گفتیم مهندسی پرامپت همون به کارگیری قواعد و اصول صحیح برای پرامپت نویسی هستش. توی مطالب بعدی میریم سراغ اصول و قواعدی که موقع پرامپت نویسی باید رعایت کنیم. سعی میکنم با مثال و به زبان ساده مطالب رو براتون تهیه کنم تا هر شخصی با هر سطحی از دانش و آگاهی از این حیطه، بتونه از مطالب استفاده کنه.
در ضمن اگه با هوش مصنوعی چت جی پی تی هم آشنایی داری و باهاش کار کردی من یه مطلب درباره جایگزینهای چت جی پی تی نوشتم که توصیه میکنم اونم مطالعه کنی.